Grenswaterwandeling 2: De beek die van noord naar zuid stroomt

Praktische info

Afstanden en markering: 10,2km, gecombineerd: gele, blauwe + groene paaltjes, wandelknooppunten
Vertrek: Sint-Brigidakerk, Pley 8, 6255 AG Noorbeek (NL)
Parking: Burgemeester Bogmanplein, 6255 AP Noorbeek (NL)
Moeilijkheidsgraad: gemiddeld, enkele stevige klimmen
Kaart: geen kaart beschikbaar, route te downloaden via Chapeau Magazine
Download: gpx-route
Fotoalbum: klik hier

Chapeau Magazine

Chapeau Magazine heeft enkele jaren geleden deze 14 wandelroutes uitgestippeld. Het thema van deze wandelingen, zoals de naam aangeeft, is waterlopen die de grenzen met Nederland passeren, meer bepaald Nederlands Limburg. Het zijn mooie informatieve verhalen over wandelwegen die grotendeels bestaande (gecombineerde) wandelroutes volgen en waar ze een eigen touch aan hebben gegeven. Omdat hun verhaal zo mooi beschreven is, heb ik grotendeels hun teksten overgenomen, hier en daar aangevuld met eigen interpretaties en ervaringen.

Wandeling 2: De beek die van noord naar zuid stroomt

15 oktober 2023: Vandaag volg ik van monding naar bron en terug de loop van de Noor(beek), de enige waterloop in Nederland die van noord naar zuid stroomt. Starten doe ik niet in Noorbeek, maar vanop de Pley (ook hier hebben ze een Pley ja 🙂) in 's Gravenvoeren. Ik start ter hoogte van het VVV-kantoor en recht tegenover de Sint-Lambertuskerk. Van hier ga ik richting Sint-Martens-Voeren langs Bovendorp waar ik enkele honderd meters verder linksaf sla en de Voer oversteek tot op de driesprong met de zitbank. Op Bovendorp passeer ik links van mij de Molen Janssen (of Molen Béri). De molen is een bovenslag watermolen op de Voer die reeds gebouwd werd vòòr 1775. 

Bij de driesprong vervolg ik rechts de groene route richting het gehucht Vitschen. Rechts door de weiden kronkelt de Noor zich een weg naar de monding in de Voer. Op Vitschen wandel ik bij de splitsing rechtdoor richting Landgoed Altembrouck, maar even verderop verlaat ik de asfaltweg en ga rechts door een poortje om het weiland over te steken en de Noor te bereiken bij een kleine waterval. Ik wandel een stukje langs de Noor en kom even verder bij een speelplaats langs het water genaamd "Speelbeek Lankwater". Vroeger noemde men de Noor hier "Lankwater".

    

    

Ik steek de Noor over en begin te klimmen. Eerst via een houten trap en vervolgens vrij steil omhoog over een weidepad. Dat levert dan weer fraaie vergezichten op. Boven gekomen ga ik lins en vanaf nu is het in feite maar rechtdoor, weliswaar meanderend, net als de Noor zelf. Onderweg zie ik links in het dal kasteel en hoeve Altembrouck liggen. Verder gaat het richting Noorbeek door een afwisselend agrarisch landschap tot aan de Sint-Brigidakerk van het dorp, waarvan ik de Middeleeuwse toren al van verre kan zien. De Middeleeuwse romaanse kerk met gotische invloeden is opgedragen aan de Ierse Heilige Brigida, van wie gezegd wordt dat zij het vee beschermt. De kerk is gebouwd op een kerkheuvel. Omstreeks het jaar 1000 heeft er reeds op deze plaats een kerk gestaan. In de onderbouw van de toren bevinden zich nog ongehouwen natuurstenen die uit de 11de eeuw stammen. In de 13de eeuw werd er een romaanse kerk gebouwd opgetrokken in mergel en rond 1400 begon men met het verbouwen naar een gotische bouwstijl met spitsbogen.

    

Achter de kerk sla ik linksaf en wandel richting buurtschap Wesch. Hier ontspring de Noor vanuit de Sint-Brigidabron. In de Wesch is in 1858 een stenen huisje bij de bron gebouwd. Van hier stroomt het water langs de wasplaats uit de 18de eeuw waar de huisvrouwen vroeger de was deden. Vervolgens stroomt de beek onder het wegdek door en via het Noordal naar België.

    

Van de bron loop ik enkele tientallen meters terug en volg linksaf de blauwe en gele paaltjes bergop naar Bergenhuizen. Vlak voor de bebouwde kom in een bocht met zitbank sla ik linksaf. Ik geniet nog even van het fraaie uitzicht op Noorbeek en volg dan vanaf hier de groene paaltjes. Over een smal pad klim ik verder en kom uiteindelijk via de Voerenstraat uit bij Mheerelintje waar ik de weg Noorbeek-Mheer oversteek en rechtdoor over dezelfde Voerenstraat wandel. Bij grenspaal 23 sta ik terug op de grens met België. Rechts zie ik in de verte uit op de kerk en het kasteel van Mheer. Even verderop, bij grenspaal 24, kan ik helemaal tot de Sint-Pietersberg in Maastricht kijken.

    

Vanaf hier begint de lange afdaling naar 's Gravenvoeren. Vanaf de Snauwenberg wordt ik getrakteerd op een prachtig uitzicht op het groene dal van de Noor en de al even groene Voerstreek.

    

Beneden gekomen sla ik niet linksaf zoals de route voorschrijft, maar ga ik (alternatief) gewoon rechtdoor om uit te komen op Kinkenberg waar enkele fraaie oude gebouwen echt wel de moeite waard zijn om te bekijken. Zo heb je hier bijvoorbeeld Herberg De Swaen, een 18de eeuwse voormalige afspanning voor de postkoetsen op het traject Luik-Aken. Voor de oude herberg ligt de Onze-Lieve-Vrouwkapel, gebouwd in 1715 door Henri Delvaux, bewoner van het Wit Kruis tegenover de kapel. Of Hoeve Blankthys, thans brasserie, een van oorsprong 17de eeuwse vierkantshoeve en waarvan het binnenhof zijn oorsprong kent rond het jaar 800...

    

    

    

Mooi om te zien hoe de Voer hier onder een oude hoeve doorstroomt. Hier kom ik terug uit op Pley, mijn vertrekpunt. Ik bezichtig nog even de Sint-Lambertuskerk van 's Gravenvoeren. Deze werd opgetrokken tussen 1782 en 1786 tegen de laat-Rheno-Mosaanse toren uit de 14de eeuw. Buiten tegen de kerkmuur staan een hele reeks oude arduingrafkruisen uit de 17de en 18de eeuw. Aangrenzend aan de kerk ligt de pastorie die in 1774 werd gebouwd.