zaterdag 7 oktober 2023

Grenswaterwandeling 1: Het Land van Maas en Jeker

Praktische info

Afstanden en markering: 10,2km, gecombineerd: oranje kruis + rode driehoek
Vertrek: Parking onder de brug, Steenstraat, 3770 Kanne (Riemst)
ParkingParking onder de brug, Steenstraat, 3770 Kanne (Riemst)
Moeilijkheidsgraadgemiddeld, enkele stevige klimmen
Kaart: geen kaart beschikbaar, route te downloaden via Chapeau Magazine
Download: gpx-route
Fotoalbum: klik hier

Chapeau Magazine

Chapeau Magazine heeft enkele jaren geleden deze 14 wandelroutes uitgestippeld. Het thema van deze wandelingen, zoals de naam aangeeft, is waterlopen die de grenzen met Nederland passeren, meer bepaald Nederlands Limburg. Het zijn mooie informatieve verhalen over wandelwegen die grotendeels bestaande (gecombineerde) wandelroutes volgen en waar ze een eigen touch aan hebben gegeven. Omdat hun verhaal zo mooi beschreven is, heb ik grotendeels hun teksten overgenomen, hier en daar aangevuld met eigen interpretaties en ervaringen.

Wandeling 1: Land van Maas en Jeker

6 oktober 2023: Niet het land van Maas en Waal, ooit zo prachtig door Boudewijn de Groot bezongen, maar het land van Maas en Jeker vormt de aftrap van de Grenswaterwandelingen. Deels over Nederlands-, deels over Belgisch grondgebied en met het Albertkanaal als toetje erbij. Starten doe ik niet bij Château Neercanne zoals volgens Chapeau Magazine, maar op de parking onder de brug in Kanne.

Ik vertrek langs de Jeker en wandel door Kanne. Vanaf het plein sla ik rechtsaf en wandel richting Nederland. Even verder sla ik linskaf en kom hier langs de kapel van het Heilig Graf. Dit barokke gebouw is volledig uit lokale mergel of kalksteen opgetrokken. De oorspronkelijke kapel werd in 1647 door timmermanszoon Herman Jekermans gebouwd als verkleinde kopie van de Heilig Grafkerk te Jeruzalem, om zijn belofte in te lossen na zijn behouden terugkeer van een pelgrimstocht naar het Heilige Land. In 1714 werd de huidige kapel gebouwd. In de WOII werd de kapel zwaar beschadigd, maar daarna weer gerestaureerd. 

        

Tegenover de kapel staat Huize Poswick, een eveneens geheel uit mergelsteen opgetrokken herenhuis met bijgebouwen uit 1656. Oorspronkelijk een kannunikenhuis, gebouwd voor de rector van de tegenoverliggende kapel. In de tweede helft van de 18de eeuw was er ook een pensionaat en humaniora in ondergebracht. Beging 20ste eeuw werd het huis bewoond door burgemeester Felix Poswick, zoon van de kasteelheer van Neercanne, die dan ook zijn naam gegeven heeft aan het huis. Op de voorgevel prijkt een gedenkplaat die herinnert aan de executie van de echtgenote van de burgemeester, Anna Reggers, en advocaat Jean Derriks, aan het begin van de WOI. Reggers kreeg een kogel door het hoofd en Derriks een bajonet in de buik, amper één nacht voor hij met zijn gezin naar het veilige Maastricht zou vluchten.

    

Achter de kapel sla ik rechtsaf en wandel tot bij Château Neercanne, het enige terrassenkasteel in Nederland. Het kasteel werd in 1843 bij de definitieve boedelscheiding van België en Nederland bij het noordelijk koninkrijk gevoegd. Het werd voor het eerst vermeld in 1316 en is gebouwd op een locatie waar in een ver verleden verdedigingswerken bevonden, mogelijk van Romeinse oorsprong. Ter plekke bevinden zich milennia oude kalksteengroeven in de Sint-Pietersberg, die momenteel in gebruik zijn als wijnkelder en eetzaal. In 1947 werd het kasteel eigendom van de stichting Het Limburgs Landschap, die het liet restaureren. Sinds 1955 is er een exclusief restaurant gevestigd. Sinds dit jaar wordt het kasteel opnieuw gerenoveerd. 

    

Even verder loop ik al terug in België en volg ik de Statiestraat waar ik linksaf sla de Kleine Molenstraat in. Hier volg ik de oranje kruisjes. Ik passeer de Smokkelmolen waar het molenrad van de nog altijd in werk zijnde molen naar hartenlust rondjes draait in het water van de Jeker. Hier wordt één dag per week graan gemalen en wordt de rest van de week goedkope energie opgewekt.

    

Nadat ik de Jeker ben overgestoken wandel ik over het Molenpad door de akkers, bij de verharde weg nabij grenssteen 63 sla ik rechtsaf naar de Mergelweg en verderop voor het eerste huis terug linksaf. Hier loop ik over een smal pad achter de tuinen, het zogenoemde Commiezenpad, tot bij de verharde weg waar ik linksaf sla. Honderd meter verder vervolg ik rechts de trappen omhoog en beklim ik de Sint-Pietersberg. Bij grenspaal 58 geniet ik eerst even van het prachtige uitzicht op Kanne, Château Neercanne, de Cannerberg en de Muizenberg en ga dan rechtsaf en wandel over de (Nederlandse) Poppelmondeweg. Vanaf hier volg ik de rode driehoekjes.

Hier wandel ik langs het hellingsbos 'Den Observant' en naar het Plateau van Caestert waarna ik de monumentale hoeve Caestert bereik. Ondertussen wandel ik al terug in Wallonië. De hoeve Caestert was ooit een kasteel met hoeve, maar het kasteel is in 1972 compleet afgebrand. De hoeve is al deels gerestaureerd.

        

Voorbij de hoeve loop ik door het bos waar ik enige uitleg kan vinden over de diepe 'putten' die ik hier overal zie in het boslandschap. Deze 'putten' zijn feitelijk dolines. Dit zijn verzakkingen onstaan door ondergrondse mergellagen die uitgesleten zijn en waardoor de bovengrond - als in een zandloper - langzaam naar beneden zakt.

    

Door het bos kom ik opnieuw op een plateau terecht waarna ik begin aan de afdaling naar Petit-Lanaye, oftewel Klein Ternaaien in het Nederlands. Onderweg passeer ik op 50 meter de ingangen van de vroegere mergelwinningsgrotten van Klein Ternaaien.

        

Beneden aangekomen sla ik rechtsaf (Rue Collinet) en pal achter het landhuis aan de linkerzijde ga ik naar links. Via de Rue de l'Illal, genoemd naar het schiereiland l'Illa in de Maas, wandel ik naar het kanaal. Via een trap bereik ik het jaagpad en wandel richting sluizencomplex van Ternaaien. Nog niet zo lang geleden bekend als 'Stop van Ternaaien'. Met twee kleine sluizen waarin schepen tot 600 ton geschut konden worden, was dit een flessenhals in de verbinding tussen Luik en Maastricht. Later kwam er een grotere sluis voor schepen tot 2000 ton en sinds 2015 is er een 225 meter lange, 25 meter brede en ruim 13 meter diepe nieuwe sluis waarin plek is voor schepen tot maar liefst 9000 ton.

        

Ik wandel aan de linkerkant over de sluis, volg de weg naar rechts en daar waar de begroeiing begint sla ik linksaf en wandel over een  smal zandpad door de nieuwe natuur. Aan de linkerkant geniet ik van een indrukwekkend panorama. Hier kijk ik uit over de Eijsderbeemden. De Maas stroomt 15 meter dieper dan het kanaal en in de verte links en rechts zie ik respectievelijk de kerktorens van Oost-Maarland en Eijsden. Ik volg het pad tot ik terug op de doorgaande weg uitkom, steek hier over en wandel terug langs het brede Albertkanaal richting sluis waar ik even kijk naar het schutten van de schepen.

    

Als ik de sluis opnieuw ben overgestoken, ga ik rechtdoor en volg daarna rechtsaf het jaagpad langs het Albertkanaal. Ten behoeve van dit 130 kilometer lange kanaal, dat tussen 1930 en 1939 werd aangelegd, werd hier dwars door de Sint-Pietersberg gegraven. Het kanaal verbindt Luik met de haven van Antwerpen. Boven op het linker gedeelte van de Sint-Pietersberg werd tussen 1932 en 1935 het onneembare fort Eben-Emael gebouwd om de oostgrens en drie bruggen over het kanaal te bewaken. Op 10 mei verzonnen de Duitse agressors echter een list en kwamen ze met zweefvliegtuigen en parachutisten en na anderhalve dag belegeren moesten de soldaten van fort Eben-Emael capituleren.

    

Terug in Vlaanderen op de Trekweg Caestert en bijna terug in Kanne sla ik pal voor een klein bakstenen gebouwtje rechtsaf. Hier ben ik weer bij de Jeker die op deze plek onder het kanaal door stroomt. De bron van deze rivier ligt in Lens-Saint-Servais ten westen van Luik. In wallonië heet de Jeker overigens Geer. In Maastricht vindt deze meanderende rivier zijn einde in de Maas. 

        

Ik wandel langs en over de Jeker terug naar Kanne, en kom links terug bij mijn startpunt onder de brug.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Aanbevolen posts

Grenswaterwandeling 4 : Waar La Gueulle de Gäöl wordt